Motocykle w PRL-u
Niski stopień zamożności przeciętnego Polaka w okresie powojennym uniemożliwiał mu zakup choćby najtańszego auta. Stać go było jedynie na zakup motoroweru lub motocykla. Zanim w Polsce ruszyła produkcja samochodów, 22.07.1947r zademonstrowano oficjalnie pierwszy polski motocykl SOKÓŁ 125 w oparciu o niemiecką dokumentację DKW RT 125 (w ramach reparacji wojennych).
Jako ciekawostkę można dodać, że bliźniacze motocykle produkowane były również w innych krajach jako BSA 125 Bantam, YAMAHA YA-1, Harley-Davidson Hummer 125. Sokół 125 był produkowany w Państwowych Zakładach Samochodowych (późniejsza Warszawska Fabryka Motocykli). W 1948 roku rozpoczęto produkcję motocykli SHL 125 M04 podobnego do przedwojennego modelu 100. W 1952 r cała produkcja 125-tki została przeniesiona do WFM, która stała się jedyną krajową wytwórnią tanich i lekkich motocykli klasy 125. Motocykl WFM 125 został gruntownie zmodenizowany. W roku 1955 rozpoczęto jego produkcję w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku. Początek to 3000 szt. motocykli WFM 125 MO6, następnie produkcja własnej konstrukcji - WSK MO6-Z, będącej modernizacją WFM-ki. W 1957 roku Kieleckie Zakłady Wyrobów Metalowych rozpoczęły produkcję modelu SHL 150 MO6-U. W 1961 r. z taśmy montażowej zeszła nowa, większa SHL 175-M11. Motocykl ten był montowany również w Indiach. Również w 1957 r. w Szczecinie rozpoczęto produkcję motocykla - Junaka 350 M07. Konstrukcja opracowana przez Biuro Konstrucji Przemysłu Motoryzacyjnego i poprawiona przez Szczecińską F-kę Motocykli. Był to 17- konny, jednocylindrowy czterosuw o bardzo ładnej, nowoczesnej sylwetce. W następnych latach wyprodukowano wersję z wózkiem bocznym, trójkołowiec towarowy, wersje sportowe: rajdową i crossową. Wprowadzono następny model M10 z silnikiem o podwyższonej do 19 KM mocy. Prędkość max. Junaka to 125 km/h.
W tym samym okresie w WFM uruchomiono produkcję pierwszego skutera: OSA 150 M50, później OSA 175 M52. Przy omawianiu produkcji motocykli w Polsce powojennej należy wspomnieć o produkowanych motorowerach. Najpopularniejszy z nich to Komar, mniej popularne to Ryś i Żak. Motorower był wówczas alternatywą dla części społeczeństwa nie posiadającej prawa jazdy. Szczególnie był popularny wśród młodzieży. W 1965 roku zostaje wstrzymana produkcja Junaka, którego cena była zbyt wysoka w stosunku do cen używanych samochodów klasy SYRENY. W tym samym czasie zapadła decyzja o koncentracji produkcji motocykli klasy 125 w Świdniku i zmiany profilu produkcji w WFM. W związku z tym kończy swój "żywot" jedyny polski skuter -OSA. W roku 1968 r KZWM w Kielcach rozpoczęły produkcję SHL Gazela 175 by w 1970 r zakończyć jej produkcję.
O ile silnik 175 był w miarę nowoczesną konstrukcją, to 125-tka konstrukcyjnie wywodziła się z silnika wspomnianego na początku niemieckiego DKW RT125 a ta powstała przed II wojną światową. Niestety przez cały okres produkcji, silnik 125, stosowany w motocyklach WSK nie doczekał się godnego następcy, choć były przygotowane do produkcji nowe, nowoczesne dwusuwy. Definitywnie koniec produkcji polskich motocykli nastąpił niestety w roku 31.10.1985r. Ogółem wyprodukowano ponad 2 mln motocykli. Najwięcej motocykli, skuterów i motorowerów wyprodukowano w roku 1965 - 211 tys. szt. z czego samych motocykli ok. 144 tys. szt.Jedynym producentem motocykli pozostał Świdnik, gdzie został wprowadzony nowy model WSK MO6 B3. W 1972 r wszedł do produkcji model WSK 175 M21-W1 ze zmodernizowanym silnikiem pochodzącym od GAZELI. Jego moc to 14 KM a V max to 108 km/h. W latach 1975-78 powstało wiele nowych modeli, skonstruowane w oparciu o dotychczas produkowane, mające nazwy ptaków: m.in. Gil, Lelek, Bąk, Kos, Dudek, Kobuz.
Silnik 175 był w miarę nowoczesną konstrukcją, czego nie można powiedzieć o 125-tce. Niestety przez cały okres produkcji, silnik 125, stosowany w motocyklach WSK nie doczekał się godnego następcy. Ta mała jednostka wzorowana na przedwojennym silniku DKW (a właściwie to jej kopia) dotrwała w zmodernizowanej tylko wersji do końca produkcji motocykli WSK. Nastąpiło to niestety w roku 31.10.1985r. Ogółem wyprodukowano ponad 2 mln motocykli WSK. Najwięcej motocykli, skuterów i motorowerów wyprodukowano w roku 1965 - 211 tys. szt. z czego samych motocykli ok. 144 tys. szt. Poniżej ciekawsze prototypy lub motocykle produkowane w bardzo krótkich seriach.
Junak M14 350 Iskra zbudowany na poczatku lat 60-tych. Posiadał obudowy blaszane typu "skuterowego", nieruchomą lampę, krótki wahacz i nowy silnik S-132 2-cylindrowy, 4-suwowy.
Skuter WSK Montana 125 został zbudowany w 1967 r. Zawieszenie i zespół napędowy zapożyczono z Lambretty 125.
WSK M26 125 miał nowy silnik typ 3.42 o poj. 125 ccm, mocy 14 KM / 6800 obr, 13,7 Nm / 6500 obr./min. Vmax ok. 100 km/h.
WSK M30 175 wyposażony był również w nowy silnik typ.3.41 o poj. 174 ccm, 19,6 Nm /6400 obr./min. Vmax 118 km/h.
WSK Barron 125 został zaprojektowany we współpracy z angielską firma Barron Eurotrade Ltd. W motocyklu zastosowano angielski widelec teleskopowy i dwusuwowy, włoski silnik Minarelli 125/5 o poj. 123 ccm, mocy 14 KM / 6800 obr./min., 15 Nm / 6200 obr./min. V max tego motocykla to 100 km/h a średnie zużycie paliwa to 4,5L/100 km. Wyprodukowano w sumie 100 szt. głównie na rynek angielski.
